HAI NGƯỜI TÔI GẶP

Những ngày làm thiện nguyện, giúp đỡ bà con về quê tránh dịch, tôi gặp được hai người.

MỘT CHÀNG TRAI.

Đó là Trần Hoàng Vương, nick Vương Trần, được nhiều người biết đến trên mạng thông qua làm thiện nguyện. Tôi biết Vương cũng thế.

Sau đó tôi chơi với nó, cũng hay nhắc về nó, dường như nó cũng thế, nên hai anh em đi đâu cũng đi với nhau. Tôi biết Vương sau rất nhiều người, đặc biệt là bạn bè “tầng tầng lớp lớp” của nó, nên không thể nói là người thân nhất. Nhưng không ngày nào không liên lạc với nhau.

Tôi quý Vương ở “khí chất đàn ông”. Đối với nó, hầu như không có việc gì là khó. “Bỏ tay mặt, bắt tay trái”, nó làm bao việc, đến tôi ham việc cũng hoa cả mắt. Nhưng đó chỉ là một nét khí chất. Nét chính có thể tóm gọn trong một câu dễ hiểu: “Ngay cả khi trong thẻ không có tiền, bạn hỏi mượn nó cũng đi mượn người khác cho bạn mượn”.

Hồi làm thiện nguyện, tôi có bao nhiêu chuyển dần cho nó, đến lúc cuối, người ta ngưng hết rồi nó vẫn làm. Có lần nó điện: “Anh còn tiền cho em 15 triệu”. Hỏi chi? Bảo thuê xe cho mấy người về chứ họ tã hết rồi.

Lúc đó tôi chụp ảnh màn hình gửi nó, nhắn một cách bực bội: “Tao còn 3.456.000 đây, mi lấy 3 triệu đi để tao nhịn!”

Vậy rồi nó cũng xử lý đâu vào đó.

Một lần khác sau khi nghe đt xong nó quay sang: “Em biết anh mới có tiền, bắn sang cho em ít”. Hỏi nhiêu? “XYZ…thằng bạn mới hỏi mượn”. Tôi vừa chuyển tiền vừa cằn nhằn: “Mày mà con gái năm có bầu 12 lần”.

Nó không nhiều tiền bằng một số người chơi với nó, nhưng tôi thấy, nó mới là đứa nhiều tiền nhất. Làm nhiều, làm đến nơi đến chốn và sống rổn rảng. “Ai gọi đó, có Vương đây!”.

Nhiều lúc cũng khuyên nó thu gọn lại để còn chơi, nó cười khì khì. Sang lại cái nhà hàng thấy đã nhẹ nhàng, đang mừng thì nó lai lập tức chuyển sang NIÊU ĐỎ Restaurant (7- Phan Bội Châu) trong lúc ngày nào cũng “chốt, chốt”, ấy là chưa nói chuyện các lĩnh vực dịch vụ khác và thang máy.

Tôi có cảm giác nó là một người đàn ông quật cường, đón nhận tất cả những gì số phận ban tặng và giữ vững đức tin của mình. Ở nó toát ra một năng lượng sáng chói.

Mọi người nhìn nó thế nào không biết, tôi thấy nó thế.

Đôi khi tôi mắng: “Mày không có người vợ như con em Kiều Oanh của tao, mày chả làm cứt gì được, đừng ồn! Thực ta đời nó cũng may!

*

MỘT CÔ GÁI

Cũng quen trên mạng vì công việc thiện nguyện, sau đó cùng bạn cô ấy kết hợp làm thêm một vài việc thiện nguyện khác, nhờ thế mới gặp ngoài đời.

Cô ấy không rổn rảng như ku Vương nhưng nói một là một, hai là hai, bằng một ngữ điệu truyền cảm nhưng chắc chắn.

Cô ấy có công việc tốt, thu nhập tốt, lại còn sang trọng. nhưng rồi xin nghỉ lúc chưa tới bốn mươi.

Quen rồi mới nghe cô ấy kể chuyện gói ghém lại cuộc sống, tính toán cho con cái học hành tốt và bản thân có cuộc sống chất lượng nhất có thể.

Cô ấy không nhiều tiền nếu không nói là ít tiền (vì có lần nghe lỏm được cô ấy nói với bạn thân), nhưng có một cuộc sống cực kỳ tự do, đi rất nhiều nơi, chiêm ngưỡng nhiều điều thú vị…

Cô ấy làm tôi ngộ ra một điều: Không cần nhiều tiền mà cần biết tính toán, “gói ghém” lại để làm cái mình thích, phục vụ nhu cầu của mình chứ không làm cái mọi người đua.

Với tôi, cô ấy là người giàu có nhất.

*

Hai người tôi gặp ở trên về khía cạnh nào đó là thầy tôi, vì học được ở họ rất nhiều.

BÁU VẬT CỦA CUỘC ĐỜI

Khi còn nhỏ và còn trẻ, mẹ là người chăm sóc ta, hiểu ta nhất. Chỉ cần sờ tay vào trán, mẹ cũng biết cơ thể ta như thế nào.

Nhưng khi có gia đình, đặc biệt là khi về già, vợ mới là người hiểu ta, chăm sóc ta nhiều nhất. Chỉ cần nghe tiếng thở, vợ ta cũng biết ta thế nào.

Tuổi già, vợ thường chăm sóc chồng nhiều hơn là chồng chăm sóc vợ.

Người ta thường bảo, phụ nữ có đức hy sinh, nhưng người ta cũng từng nói, phụ nữ không cần phải hy sinh, cuộc sống bây giờ là bình đẳng. Tôi thì vẫn tin phụ nữ, ngay từ sâu thẳm, đã có đức hy sinh. Đó là bản năng để bảo vệ tổ ấm của mình, họ có thiên chức hy sinh để che chở. Nếu không, cái tổ ấy luôn luôn có nguy cơ bị chia rẽ. Họ là thiên sứ của mỗi gia đình.

Trong cuộc sống, đôi khi người đàn ông quên đi điều đó, hoặc coi điều đó như chuyện mặc nhiên. Đó là sai lầm của đại đa số giống đực.

Mẹ ta nuôi ta cho đến khi đủ lông đủ cánh bước ra cuộc đời.

Mẹ vợ ta nuôi vợ ta cho đến khi đủ lông đủ cánh rồi về ở với ta.

Hơn 7 tỷ người trên thế giới, sao lại là cô ấy?

Vì cô ấy chính là thiên sứ được cử đến để biến ta từ kẻ lêu bêu thành người đàn ông có trách nhiệm.

Cô ấy bình thường yếu đuối, nép mình bên ta tìm sự che chở. Nhưng khi khó khăn nhất, cô ấy chính là người che chở ta. Trên thế gian này, có hai người phụ nữ vị tha nhất trước lỗi lầm của ta: Mẹ và vợ.

Trời lạnh, ta cởi áo khoác khoác cho người phụ nữ được khen là ga lăng, trời lạnh và nắng, người phụ nữ cởi khăn choàng che cho ta, ta coi đó là chuyện đương nhiên.

Ta, những người đàn ông vô tâm đến mức tàn nhẫn, sự tàn nhẫn thản nhiên.

Tôi cam đoan, không có người phụ nữ biết hy sinh thì không bao giờ có một gia đình hạnh phúc.

*

Suốt những năm tháng khó khăn nhất trước khi đi xa, P. nhà tôi luôn luôn mỉm cười, nụ cười rạng rỡ như ngày đầu mới gặp nhưng đằm thắm hơn nhiều. Không phải tôi mà chính nhà tôi đang che chở cho tôi.

Phụ nữ luôn biết mỉm cười cũng là một sự hy sinh.

Giờ thì không có ai che chở cho mình nữa, tôi thấy dường như đất dưới chân sụt lún, may thay vẫn còn ký ức níu giữ. Ký ức đó là báu vật cô ấy để lại cho ba con tôi.

Những ai còn bên nhau, hãy trân trọng từng giây phút, vì mỗi giây phút đó, sau này sẽ trở thành ký ức, để già đi ta vẫn sống với ký ức tươi trẻ, rồi đến một ngày nào đó, ta để lại cho con cháu của mình.

"Em xem, ông bà anh sống thế này này!"

"Anh, ông bà em sống thế này nè!"

Thật sự không gì có thể sánh bằng.

KÝ ỨC DÙNG DẰNG

Tôi và P lang thang quanh thành phố, trên những con đường ký ức, nơi mà ngày xưa, khi còn là sinh viên, hai đứa đi lại đến quen cả từng gốc cây, ngọn cỏ.

Trời Huế tháng tư lại như thể mùa Đông, mưa phùn, lạnh và buồn.

Lúc đang trên đường Lê Lợi, P ngồi sau, xuýt xoa, trời Huế chi lạ anh hè, nhưng mà cây của Huế rất đẹp, anh coi, cây bàng thì đỏ lá, bắt đầu rụng, cây long não lá xanh ngắt, cây phong thì non mơn mởn, cây phượng lại đang ra hoa vàng rực…Cây ở Huế cũng khác cây các nơi khác, cành thế rất đẹp…Chắc khi trồng, người ta cũng tính toán trồng nhiều loại cây xen kẽ để được thế này.

Bình thường tôi không để ý chuyện này, nghe nói mới nhìn lại, thấy P nhà tôi quan sát tinh tế. Tôi bình luận theo, anh không biết họ có cố ý không nhưng đúng là đẹp lắm. Người ta thích con đường long não nhưng anh thấy con đường đó chỉ tuyền một màu xanh quanh năm, rất đơn điệu. Con đường này sinh động hơn nhiều.

P gật đầu, đoạn bảo, đố anh vì sao cây Huế cành thế lại đẹp hơn nơi khác?

Tôi nói, chắc vì thời tiết Huế khắc nghiệt quá, mỗi loài cây phải tự thích nghi mà tồn tại, nó không thể vươn lên một cách suôn sẻ như cây ở phía Nam thời tiết thuận hoà, lại không như cây của vùng Bắc miền Trung thường gãy ngang vì bão gió. Thời tiết Huế đủ làm cho cái cây dùng dằng nên hấp dẫn…

Nếu có đường cao tốc Bắc Nam, từ Đà Nẵng ra Huế chừng 30 phút, lúc đó thỉnh thoảng ta ra Huế ngắm cây và…buồn cho vui. Có lẽ ta phải sắm chiếc xe đạp để sẵn đây, chiếc xe này không tương thích với Huế.

Nếu người Huế đi xe đạp, thành phố này sẽ chậm hơn, buồn hơn và...vui lắm.

P nhà tôi gật gù, thỉnh thoảng chậm lại để buồn cũng... vui.

Vì thế nên ủng hộ thủ tướng làm tàu cao tốc để tối mình ra Huế đạp xe đi chơi, sáng vô Đà Nẵng đi làm. Làm kiếm được tiền rồi lại ra Huế để buồn cho vui!

(Đoạn này tôi viết trong một stt từ 5 năm trước).

*

Thực ra, đối với bọn tôi, Huế hấp dẫn nhất ở...ký ức.

Ở đó, tôi đã từng cắp sách đi sau P và giữ một khoảng cách nhất định khi trong lòng đã rất thích cô ấy.

Sau yêu nhau lại cùng bước trên 64 bậc cầu thang lên giảng đường mỗi tối (Hồi đó ở tập thể trong cư xá 27 Nguyễn Huệ và tối lên giảng đường học bài).

Ở đó, mỗi tối chúng tôi ra dãy ghế đá trước dãy nhà E để đàn hát chỉ để "thả thính" với dãy nữ phía trước.

Ở đó tôi đã làm rất nhiều thơ. Xong cuộn lại, dùng dây cao su bắn nó vào giường ngủ của P khi phòng cô mở cửa.

Ở đó mỗi tối sau bữa cơm bếp tập thể đói meo hai đứa cùng đi dạo.

Dưới gốc phong là chiếc ghế đá mà chúng tôi đã "thuê bao". Chiếc ghế đá vẫn còn ở vị trí cũ nhưng đã được làm mới. Tất nhiên.

Các bạn học nhiều khóa, nhiều khoa, do hồi đó ít sinh viên và ở cùng cư xá nên giờ vẫn nhớ hình ảnh đó của chúng tôi: Một cô gái xinh tươi và một anh chàng có gương mặt ít biểu cảm.

Giờ thì, mỗi lần ra trường thỉnh giảng, sinh viên lại bắt gặp hình ảnh một thầy giáo già, mỗi chiều lại đi theo lộ trình đó, ngồi trên chiếc ghế đá đó, thẩn thờ.

Tôi gọi đó là ký ức dùng dằng. Dùng dằng như người đang yêu.

Mãi mãi đang yêu.

***

(P nhà tôi tóc dài ngang lưng. Trong ảnh là lần về thăm trường khi tóc P mới mọc lại sau nhiều lần điều trị).

NGÔI NHÀ ẤM ÁP

 Cho đến nay mình đã làm vài cái nhà, nhà phố có, nhà vườn có, to có, nhỏ có...Ý là trải nghiệm cả rồi.

Đêm qua nằm nghĩ, hóa ra cũng không cần phải biệt phủ hay biệt thự gì, khi con cái lớn rồi thì hai vợ chồng chỉ cần cái nhà như cái bungalow này, chỉ 24 mét vuông nhưng có đủ những thứ thiết yếu.

Có vợ, có chồng lẩn thẩn cùng nhau, vậy là đủ.

Đối với mình giờ thì nó lại quá rộng.

BẠN BÈ

Trong cuộc đời, chắc ai cũng có chí ít một người bạn rất thân từ thời đi học. Thân lắm, thân đến nỗi, ta có thể chia sẻ với bạn ấy nhiều chuyện hơn cả với anh em. Thế nên, có anh em nhà ai đó thân thiết nhau, ta thường nói, chúng nó thân nhau như bạn bè.

Nếu bạn đó là người khác giới, sẽ thân nhau đến mức không thể yêu nhau, vì yêu sợ tổn thương tình bạn.

*

Khi trưởng thành, theo môi trường sống và làm việc, chúng ta hẳn có thêm nhiều người bạn. Nếu có duyên, cũng có bạn thân như bạn thời đi học.

Tình bạn như đã nói, có gì đó rất khó cắt nghĩa, nó thiêng liêng, cao cả, về một nghĩa nào đó còn hơn cả tình yêu.

Một số người bạn khác cũng thân, nhưng thường không thân như bạn thời để chỏm. Dân gian có câu “Giàu nhờ bạn, sang nhờ vợ” nghiệm lại quả không sai.Nếu xét quan hệ ngoài gia đình thì giàu cũng nhờ bạn mà sang cũng nhờ bạn.

Vì, như ngạn ngữ Pháp: “Hãy cho tôi biết bạn anh là người thế nào, tôi sẽ cho anh biết anh là người thế nào”.

*

Nhưng rồi, cuộc sống xô bồ khiến đôi khi người ta nhầm tưởng về tình bạn. Cái nhầm đầu tiên là tưởng bè là bạn. Cái nhầm thứ hai, tưởng gặp nhau nhiều là bạn.

Anh có thể theo phe nào đó để đấu với phe khác, thì đó là bè. Bè thì đấu xong trong bè sẽ đấu nhau.

Anh có thể gọi hoặc nghe gọi thì có liền, có liền, là để nhậu. Nhậu hào sảng lắm. Có thể tranh nhau trả tiền. Nhưng một ngày nào đó anh có việc cần hỏi mượn tiền, vài triệu thôi, ai cũng viện lý do. Không mượn được những người đó đâu.

Còn người khác cho mượn tiền, không phải là họ quá nhiều tiền, không phải là họ thân anh, mà họ tin anh, muốn giúp anh. Đó là một dạng khác.

Bạn có thể đưa cho anh mượn đồng tiền cuối cùng.

*

Có lần tưng lên, cao đàm khoát luận, mình nói, các vị hãy nghĩ xem, các vị chơi với nhau cũng đã lâu, con cái đều thông minh, xinh đẹp, nhưng vì sao không có gia đình nào làm thông gia? Là vì cứ rủ nhau đi nhậu nhẹt, đàn đúm, quan hệ không có chiều sâu.

Vì sao ở châu Âu, người ta hay tổ chức tiệc cuối tuần ở nhà với gia đình những người bạn? Đó là nơi để con cái biết nhau, làm quen nhau như ta đã từng quen và chơi thân ngần ấy năm. Đó là điều kiện cần để chúng nó gặp nhau, còn thân hay không phụ thuộc vào điều kiện đủ, là chúng nó hợp nhau.

“Môn đăng hậu đối” không phải cái gì ghê gớm mà chỉ ở chỗ các gia đình đó có một phong văn hóa với nhau.

Chúng ta thỉnh thoảng cũng có tiệc tùng nhưng vẫn không có chiều sâu. Cứ một hai ba, zô! Rất ít khi giành thời gian trò chuyện, tâm sự, thậm chí để nhớ tên từng đứa con bạn mình. Cái này rất dở.

Có người cuộc nào cũng được gọi, gọi đâu là có đó rồi cứ tưởng mình quan trọng, là nhiều bạn. Trật lất. Nhậu là chỉ có người nhậu cho vui thôi. Phần nào đó anh chỉ như người phù họa nếu không nói là con rối.

*

Có những điều trong cuộc sống chúng ta không thể chia sẻ với bất cứ ai ngoài bạn.

Bạn là tri kỷ.

NÊN CHƠI VỚI NHỮNG AI?

Vì làm nghề báo nên phần lớn thời gian mình chơi với những người viết lách. Nếu là nhà văn thì họ có những suy nghĩ thông minh và hài hước, nếu là nhà báo thì họ có thông tin và luôn phản biện.

Cho đến một hôm, tự nhiên nghĩ lại, sự hài hước đó chỉ giúp mình sảng khoái trong một thời gian không dài và sự phản biện lại làm cho mình nhiễm cái tính luôn luôn nghĩ ngược, đôi khi sự việc rất đơn giản mình lại sa vào thuyết âm mưu rất mệt người.

Mấy năm nay, mình chơi với những người làm kinh tế thường xuyên hơn. Từ đó nhận thấy, trong lúc mọi người than vãn về cuộc sống thì những người này đều đặn lượm tiền, không phải tiền trăm nghìn mà là tiền tỉ, chục tỉ, vài chục tỉ.

Làm báo thì cũng có tiền chứ không phải không có. Viết một cái bài nho nhỏ đăng online cũng có nhuận bút 400 nghìn, bằng một công phụ nề, mà phụ nề thì khổ lắm.

Đại để, làm báo chân chính thì bòn tiền lẻ, đủ sống nhưng khó giàu.

*

Làm báo, thường không có những suy nghĩ lớn để làm giàu, cứ loanh quanh tự sướng với mấy cái tin bài được đăng, lại thường nói thì như cái gì cũng biết tuốt nhưng không có năng lực hành động. Đã thế thấy ai giàu có lại suy nghĩ theo chiều hướng thuyết âm mưu.

Người làm kinh tế chơi với người làm báo, ngoài nguyên nhân XYZ thì đa phần là họ chơi để có thông tin. Nhà báo thì thường thể hiện biết tuốt nên cung cấp thông tin vô tư, miễn phí.

Làm kinh tế, họ kết bạn với những người cùng chí hướng làm giàu, trong câu chuyện của họ bổ sung cho nhau rất nhiều ý tưởng. Có ý tưởng lập tức họ hành động. Người làm báo có năng lực lý thuyết nhưng thiếu năng lực hành động.

Mình từng gặp, nhậu nhẹt và nói chuyện với những người làm kinh tế giỏi, phải thực sự phục họ vì họ nhìn đâu cũng ra tiền, ngay cả lúc người khác khó khăn thì họ cũng nhìn ra đó là cơ hội của mình.

Vì thế, nên kết bạn và thường xuyên gặp gỡ những người có suy nghĩ lớn.

Những người có suy nghĩ lớn và thành công là người có năng lượng tốt.

*

Bill Zanker lập nghiệp với một công ty với số vốn 5.000 USD và nhanh chóng trở thành tỉ phú. Ông từng dốc hết vốn liếng lúc đó là 73.000 USD để thắng trong một cuộc đấu giá chiếc xe Lincoln Town của Warren Buffett mà chỉ để làm quen và được trò chuyện với tỷ phú này. Bill cũng từng trả 57.100 USD để thắng trong một cuộc đấu giá trên eBay chỉ để có 1 giờ… ăn trưa với Murdoch (tính ra mỗi phút 1.000 USD).

Sau này, Zanker trở thành tỷ phú (viết chung sách Nghĩ lớn để thành công cùng Donald Trump thì không phải dạng vừa.

Làm báo có cơ hội gặp rất nhiều người giỏi nhưng khi gặp, nhà báo thường giành nói nhiều hơn là để nghe.

Đi dự khởi công hay mở bán bất động sản một dự án thì về chỉ viết cái tin, không hề nghĩ đến cơ hội đầu tư dù mình có thông tin trước người khác.

*

Nếu bạn chơi với những người lăn tăn, chắc chắn sẽ bị nhiễm về thói lăn tăn, chơi với người lắm chuyện, nhất định sẽ nhiễm thói lắm chuyện, chơi với người có suy nghĩ lớn bạn cũng sẽ dần có suy nghĩ lớn.

Suy nghĩ lớn thì bỏ qua lăn tăn, đỡ mệt người.

*

Hồi trước làm báo, cứ nghĩ, mình mà không làm báo nữa chắc buồn lắm. Té ra không phải, người làm kinh tế có sự thú vị của họ, thú vị nhất là ai đó cần làm từ thiện đâu đó thì họ dõng dạc đọc ra một con số có thể bằng cả gia tài của mình mà mặt vẫn không biến sắc.

Thú vị hơn, đa phần họ chơi đàn rất hay, hát chuẩn từng nốt, chính xác từng từ (mà không cần khoe là mình biết chữ ), vô cùng phiêu lãng...

(À, ở đây không bao gồm người làm kinh tế lưu manh).

Thực sự họ là những người tạo cảm hứng cho mình. Đơn giản thôi, ví dụ, mình đang đắn đo có nên mua miếng đất ở đó không thì họ nói đừng mua hoặc mua đi. Vậy là mình quyết định. Họ nói ra chỉ một từ Yes hoặc No là từ sự thông minh và trải nghiệm của họ.

Sự thông minh và trải nghiệm tích tụ thành năng lượng.

Nói học hỏi cũng được, tiếp nhận năng lượng từ họ cũng được mà lợi dụng trí tuệ của họ cũng không sai.